Miód w alergii
Miód oraz produkty pszczele mają szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej. Wspomagają leczenie różnego rodzaju schorzeń oraz podnoszą ogólną odporność organizmu. Jak to jest jednak w przypadku miodu w alergii? Czy osoby uczulone oraz astmatycy mogą bez obaw sięgać po tego typu wyroby? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Spróbujemy ją znaleźć w niniejszym artykule.
Skład miodu
Miód jest produktem spożywczym powszechnie uważanym za wyjątkowo zdrowy wyrób. I słusznie, gdyż obfituje w wiele cennych składników odżywczych. W zależności od odmiany znajdziemy w nim różne stężenie flawonoidów, aminokwasów, enzymów, koenzymów, węglowodanów, fitosteroli, beta-karotenu oraz całego szeregu witamin i pierwiastków, m.in.: A, B1, B2, B6, B12, C, potas, magnez, żelazo, wapń, molibden. Stanowi doskonały sposób na uzupełnienie niedoborów odżywczych w organizmie.
Wpływ na nasz organizm
Jego regularne spożywanie przede wszystkim stymuluje system immunologiczny, skraca czas trwania i intensywność przeziębień oraz infekcji. Ponadto wypływa korzystnie na pracę serca oraz układ krwionośny, poprawia krążenie, działa krwiotwórczo, wspomaga leczenie chorób układu oddechowego i pokarmowego. Miód może być pomocny w terapii hemoroidów, stanów zapalnych skóry oraz błon śluzowych, niektórych schorzeń ginekologicznych oraz wrzodów. Do tego działa wzmacniająco na wątrobę, nerki, wspiera proces oczyszczania organizmu z toksyn i metali ciężkich.
Miód w alergii
Wszystkie te zalety miodu przemawiają za tym, aby sięgać po niego jak najczęściej i na stałe wpisać go do codziennej diety. Czy jednak ten produkt będzie równie dobroczynny dla alergików? Z jednej strony miód może działać jak swoista szczepionka przy uczuleniu na pyłki roślin, wspomaga też leczenie kataru siennego czy astmy, z drugiej jednak istnieje większe prawdopodobieństwo, że u alergików wywoła reakcję uczuleniową. Najczęściej reakcje alergiczne wywołują miody spadziowe i wielokwiatowe*. Objawy uczuleniowe mogą się pojawić bezpośrednio po zjedzeniu miodu lub po kilku godzinach. Jakie są objawy alergii na miód?
Najczęściej występują:
- zaczerwienienie i świąd skóry
- pokrzywka
- bóle brzucha
- biegunka
- obrzęk warg i gardła
- wydzielina z nosa
- bóle głowy
- astma
- wstrząs anafilaktyczny
Alergia na miód występuje jednak dość rzadko. Częściej reakcja uczuleniowa pojawia się ze względu na zawartość kurzu, pyłków roślinnych czy niewielkich ilości pleśni w miodzie, na które alergicy mogą być wrażliwi. Miód może też wywoływać niekorzystne objawy u osób uczulonych na jad pszczeli (reakcje krzyżowe). Ważne jest więc by rozróżnić, co tak naprawdę jest alergenem. Jeśli wykluczymy alergię na sam miód, możemy wykorzystać go w terapii antyalergicznej, zwłaszcza w przypadku osób cierpiących na katar sienny związany z pyleniem roślin. Przy uczuleniu na miód należy brać pod uwagę również możliwość wystąpienia alergii kontaktowej (np. w kosmetykach).
Kuracje odczulające miodem
Ważne, by do kuracji odczulającej użyć miodu wielokwiatowego z okolic naszego zamieszkania. Taki produkt zawiera pyłki najczęściej występujące w naszym otoczeniu, a co za tym idzie te, na które jesteśmy najbardziej wrażliwi. Miód wielokwiatowy dostarcza też różnego rodzaju pyłków, jest więc duża szansa, że posiada w składzie także te, które u nas powodują dolegliwości. By terapia miodem była skuteczna, należy przeprowadzić ją na miesiąc lub dwa przed początkiem okresu pylenia. Trzeba ją rozpocząć od niewielkich dawek, najlepiej jednej łyżeczki dziennie i stopniowo zwiększać ilość według zaleceń lekarza. Po dojściu do maksymalnej dawki znów powoli schodzimy do ilości początkowej. Badania dowodzą, że tak przeprowadzona kuracja może złagodzić lub prawie zniwelować objawy sezonowego kataru siennego będącego wynikiem uczulenia na pyłki roślin.
Szybsze efekty można uzyskać, stosując terapię plastrem miodu. Taką kurację rozpoczyna się dwa tygodnie przed okresem pylenia. Polega ona na przeżuwaniu plastra przez około 15 minut, kilka razy dziennie.
Produkty pszczele
Właściwości antyalergiczne wykazuje także mleczko pszczele, które jest bezpieczne dla alergików i wspomaga leczenie astmy oraz sezonowe problemy z układem oddechowym. Astmatykom poleca się także propolis, który skutecznie zwalcza stan zapalny w obrębie śluzówki dróg oddechowych. Jego regularne stosowanie może znacząco zmniejszyć ilość przyjmowanych leków przeciwastmatycznych, a nawet spowodować ich całkowite odstawienie. Niestety, propolis jest substancją, która spośród produktów pszczelich najbardziej uczula. Jeśli więc cierpimy na jakiekolwiek alergie, należy stosować go bardzo ostrożnie, najlepiej pod kontrolą lekarza.
Przechowywanie i stosowanie miodu
Miód należy przechowywać w ciemnym, chłodnym i suchym miejscu (w temperaturze około 15 stopni), ponieważ jego składniki są wrażliwe na działanie promieni słonecznych oraz wysoką temperaturę. Ważne jest więc, żeby miodu nie dodawać do gorących napojów, a także potraw. Najlepiej rozpuścić go w letniej, przegotowanej wodzie i odstawić na kilka godzin (lub na noc), żeby uaktywniły się zawarte w miodzie enzymy. Należy pamiętać, że spożywanie większych ilości miodu może powodować efekt przeczyszczający.
Miodu jednak nie podajemy dzieciom przed ukończeniem pierwszego roku życia z powodu możliwości zatrucia toksyną botulinową!
Miód i produkty pszczele mogą więc mieć dwojaki wpływ na organizm alergika. Z jednej strony wspomagają leczenie uczulenia na pyłki roślin (tu szczególnie skuteczny jest miód wielokwiatowy) oraz astmy, z drugiej jednak same w sobie mogą stanowić silny alergen. Na szczęście, badania pokazują, że typowa alergia na miód występuje dość rzadko. Istnieje większe prawdopodobieństwo, że pojawi się u osób uczulonych na jad pszczeli, żywność pochodzenia roślinnego, szczególnie korzeń selera, jabłka, wanilię, wiórki kokosowe, czy orzechy laskowe, a także niektóre leki, kosmetyki i środki czyszczące. Należy o tym pamiętać, planując odczulającą terapię miodem, plastrem miodu, mleczkiem pszczelim bądź propolisem. Najlepiej przeprowadzać ją pod okiem kompetentnego alergologa, specjalizującego się w apiterapii, czyli leczeniu miodem.
*Poszczególne grupy i odmiany miodów zawierają różną ilość pyłku. Spowodowane jest to budową kwiatu oraz zawartością pyłków w nektarze, a także zależy od sposobu pobierania miodu przez pszczelarza. Objawy alergii pyłkowej może powodować pyłek roślin wiatropylnych, który dostaje się do miodu razem ze spadzią. Dodatkowo alergie na miód wywoływane są często przez pyłki roślin z rodziny Compositae (słonecznika, bylicy, złocienia, mniszka, nawłoci, ambrozji), rzadziej – pyłki traw (tymotki) i drzew (brzozy, leszczyny, oliwki).
Zastosowanie miodu w medycynie naturalnej
Justyna Chwiałkowska i Wiesława Skrzypczak – dietetyk
Literatura:
http://alergie.mp.pl/lista/74052,czy-miod-uczula
https://pasieka24.pl/index.php/pasieka-czasopismo-dla-pszczelarzy/105-pasieka-1-2003/1271-apiterapia
http://www.pszczoly.pl/rozne/o_miodzie_wielokwiat.php
https://www.doz.pl/czytelnia/a1026-Z_ula_do_apteki
http://www.mededu.home.pl/linki/AP2-2015_Pylek%20kwiatowy_w_produktach_pszczelich.pdf